Gạch không nung là gì ? So sánh với gạch đất nung

Gạch không nung là gì? Nghe qua tên gọi cũng mường tượng sơ là loại gạch mà không phải đem nung, nhưng để tìm hiểu chi tiết về gạch không nung và so sánh ưu, nhược điểm với gạch đất nung như thế nào, chúng ta cùng xem qua bài viết sau

Gạch không nung là gì

Gạch không nung là gì ?

Đây là loại gạch được sử dụng nhiều trong các công trình dự án xây dựng. Khác với các loại gạch thông thường ở khâu chế tạo.

Thông thường một loại gạch sẽ phải nung ở nhiệt độ cao mới đạt được độ rắn chắc. Còn với gạch không nung chúng sẽ được định hình và đạt các chỉ số cơ học mà không cần tới nhiệt độ.

Gạch không nung sở hữu nhiều ưu điểm mà các loại khác không sánh được:

• Khả năng tiêu âm cao
• Chống thấm
• Chống nhiệt độ cao
• Với kích thước lớn hơn với gạch thông thường. Những công trình lớn dùng loại gạch này sẽ tiết kiệm được 1 phần chi phí đáng kể.

Gạch không nung

Phân loại gạch không nung

Trong thực tế có nhiều loại gạch không nung tự nhiên và do con người sản xuất. Chúng ta cùng điểm danh 4 loại gạch không nung phổ biến.

Gạch xi măng cốt liệu

Gạch không nung xi măng cốt liệu (Gạch xi măng cốt liệu) còn được gọi là gạch blốc (block) hoặc là Gạch bê tông (theo TCVN 6477:2016), được tạo thành từ xi măng và một trong các hoặc nhiều trong các cốt liệu sau đây: mạt đá, cát vàng, cát đen, xỉ nhiệt điện, phế thải công nghiệp, đất,… Loại gạch này được sản xuất và sử dụng nhiều nhất trong các loại gạch không nung (khoảng 85%). Trong các công trình thì loại gạch không nung này chiếm tỉ trọng lớn nhất.

Loại gạch này thường có cường độ chịu lực tốt (trên 75 kg/cm²) (TCVN 6477:2016), tỉ trọng lớn (thường trên 1.900 kg/m³), khả năng chống thấm tốt, cách âm cách nhiệt nhưng những loại kết cấu lỗ thì có khối lượng thể tích nhỏ hơn (dưới 1.400 kg/m³).

Đây là loại gạch được khuyến khích sử dụng nhiều nhất và được ưu tiên phát triển mạnh nhất. Nó đáp ứng rất tốt các tiêu chí về kỹ thuật, kết cấu, môi trường, phương pháp thi công. Loại gạch này dễ sử dụng, dùng vữa thông thường.

Một sản phẩm gạch xi măng cốt liệu

Mặc dù gạch xi măng cốt liệu bị chê nặng song thực tế là nó vẫn khẳng định được giá trị của nó trong xây dựng nói chung. Trong một công trình cao tầng, việc sử dụng gạch xi măng cốt liệu là một tất yếu vì lý do tạo đối trọng, kết cấu vững chắc với cường độ cao. Ngoài ra gạch xi măng cốt liệu có thể đạt khối lượng thể tích từ 1.300 đến 1.800 kg/m³ nếu dùng kết cấu lỗ. Như vậy nó chẳng những không quá nặng như người ta tưởng mà còn khẳng định được độ bền, sự vững chãi cho công trình.

Ưu điểm của Gạch xi măng cốt liệu:

• Chịu lực rất tốt
• Tỷ trọng lớn
• Khả năng chống thấm cực cao
• Cách âm, cách tiếng ồn hiệu quả vì kết cấu lỗ nhỏ
• Đạt tiêu chuẩn về kỹ thuật, kết cấu
• Dùng vữa thông thường.

Với loại gạch cốt liệu này được các chuyên gia xây dựng khuyến khích sử dụng trong các công trình lớn nhỏ. Nó đáp ứng hầu hết các yếu tố kỹ thuật. Không gây ô nhiễm mà lại tiết kiệm được chi phí.

Gạch bavanh

Gạch không nung ba vanh là loại gạch được tạo nên từ nguyên liệu chính là xỉ than đồng thời được nén cùng với một lượng vôi nhỏ hoặc xi măng để liên kết lại với nhau. Quy trình sản xuất gạch ba vanh hiện nay còn dừng ở mức khá thủ công. Người thợ làm gạch ba vanh sẽ tiến hành đóng gạch bằng tay thông qua một cái khuôn tạo hình sẵn hoặc cũng có thể được làm bằng máy nhưng với công suất rất nhỏ, lực rung ép thấp. Và đây cũng chính là lý do vì sao cường độ chịu lực của gạch ba vanh chỉ phù hợp với việc dùng để xây, sửa các công trình phụ.

Ưu điểm của gạch bavanh:

• 1 điểm cộng cho gạch bavanh là chúng được chế tạo từ chất liệu tự nhiên không dùng đến hóa chất hay phụ gia nên thân thiện cho môi trường, đảm bảo sức khỏe cho gia chủ.
• Tương tự như xi măng cốt liệu, bavanh cũng có khả năng cách âm, cách nhiệt khá tốt.
• Tỉ lệ xi măng có trong bavanh chỉ chiếm 8% so với các nguyên liệu còn lại

Nhược điểm:

• Lực chịu của gạch không được tốt bằng gạch xi măng

Gạch không nung tự nhiên

Là các biến thể và sản phẩm phóng hóa từ đá bazan, không cần chế tạo loại gạch không nung cũng sẽ tự phát sinh ở những vùng có nguồn puzolan. Vì vậy mà số lượng của loại này không quá nhiều, chúng chỉ chiếm 1 diện quy mô nhỏ mà thôi.

Gạch bê tông nhẹ

Gạch bê tông nhẹ có hai loại cơ bản là gạch bê tông nhẹ bọt và gạch bê tông nhẹ khí chưng áp.

Gạch bê tông nhẹ bọt: sản xuất bằng công nghệ tạo bọt, khí trong kết cấu nên tỷ trọng viên gạch giảm đi nhiều và nó trở thành đặc điểm ưu việt nhất của loại gạch này. Thành phành cơ bản: Xi măng, tro bay nhiệt điện, cát mịn, phụ gia tạo bọt hoặc khí, vôi,….

Gạch bê tông khí chưng áp: (Tên tiếng Anh: Autoclaved Aerated Concrete, viết tắt: AAC) Được rất nhiều nước trên thế giới ứng dụng rộng rãi với rất nhiều ưu điểm như thân thiện với môi trường, siêu nhẹ, bền, tiết kiệm năng lượng hóa thạch do không phải nung đốt truyền thống, bảo ôn, chống cháy, cách âm, cách nhiệt, chống thấm rất tốt so với vật liệu đất sét nung. Nó còn được gọi là gạch bê tông siêu nhẹ vì tỷ trọng chỉ bằng ½ hoặc thậm chí là chỉ bằng 1/3 so với gạch đất nung thông thường.

Gạch bê tông nhẹ

Công trình xây dựng sẽ giảm tải, giảm chi phí xử lý nền móng và hệ thống kết cấu, góp phần giảm mức đầu tư xây dựng công trình từ 7- 10%, đẩy nhanh tiến độ thi công và hoàn thiện phần bao che của công trình lên 2 – 5 lần. Ngoài ra, khả năng cách âm và cách nhiệt của bê tông nhẹ rất cao, làm cho nhà ấm về mùa đông, mát về mùa hè, tiết kiệm điện năng sưởi hoặc điều hòa nhiệt độ… Kích thước thành phẩm lớn và chính xác (100mm x 200mm x 600mm) giúp rút ngắn thời gian thi công và kể cả thời gian hoàn thiện.

Với thành phần cấu tạo là vật liệu trơ và các chất vô cơ, gạch bê-tông siêu nhẹ này hoàn toàn không độc hại, có độ bền rất cao và không bắt lửa. Ngoài ra, với cấu trúc thông thoáng, nó còn có thể tự khuếch tán hơi nước, giải phóng độ ẩm và loại trừ các vấn đề liên quan đến nẩm mốc – đặc biệt là trong điều kiện thời tiết nắng nóng của khí hậu vùng nhiệt đới, vùng biển và vùng có độ ẩm cao như ở khu vực miền Bắc Việt Nam.

So sánh gạch không nung với gạch đất nung

So sánh hiệu quả kinh tế kỹ thuật sản xuất và sử dụng, sản phẩm vật liệu xây dựng không nung có nhiều tính chất vượt trội hơn vật liệu nung:

• Không dùng nguyên liệu đất sét để sản xuất. Đất sét chủ yếu khai thác từ đất nông nghiệp, làm giảm diện tích sản xuất cây lương thực, đang là mối đe dọa mang tính toàn cầu hiện nay.
• Không dùng nhiên liệu như than, củi.. để đốt. tiết kiệm nhiên liệu năng lượng, và không thải khói bụi gây ô nhiễm môi trường.Sản phẩm có tính chịu lực cao, cách âm, cách nhiệt phòng hoả, chống thấm, chống nước, kích thước chuẩn xác, quy cách hoàn hảo hơn vật liệu nung.
• Giảm thiểu được kết cấu cốt thép, rút ngắn thời gian thi công, tiết kiệm vữa xây, giá thành hạ.
• Có thể tạo đa dạng loại hình sản phẩm, nhiều màu sắc khác nhau, kích thước khác nhau, thích ứng tính đa dạng trong xây dựng, nâng cao hiệu quả kiến trúc.
• Cơ sở sản xuất có thể phát triển theo nhiều quy mô khác nhau, không bị khống chế nhiều về mặt bằng sản xuất. Suất đầu tư thấp hơn vật liệu nung…
• Được sản xuất từ công nghệ, thiết bị tiên tiến của quốc tế, nó có các giải pháp khống chế và sự đảm bảo chất lượng hoàn thiện, quy cách sản phẩm chuẩn xác. Có hiệu quả trong xây dựng rõ ràng, phù hợp với các TCVN. Các đặc điểm công nghệ gạch không nung
• Nguyên liệu đầu vào thuận lợi không kén chọn nhiều vô tận.
• Máy móc thiết bị dây chuyền tự sản xuất chế tạo được cả trong và ngoài nước.
• Xây dựng nhà máy ở khắp mọi địa hình từ hải đảo tới đỉnh núi cao.
• Phụ gia vật tư sẵn có trên thị trường.
• Sản xuất từ thủ công tới tự động hóa hoàn toàn
• Chất lượng viên gạch tiêu chuẩn tốt.
• Giá thành hạ hơn so với gạch nung.

Ưu điểm của gạch không nung

• Độ cứng cao, bảo ôn, cách nhiệt tốt có thể thay thế hoàn toàn các loại vật liệu cách nhiệt hiện có trên thị trường, phòng hoả, chống thấm, chống nước, kích thước chuẩn xác, quy cách hoàn hảo… nâng cao hiệu quả kiến trúc, giảm thiểu được kết cấu cốt thép, rút ngắn thời gian thi công, tích kiệm vữa xây, giá thành hạ.
• Sản phẩm gạch không nung có nhiều chủng loại trên một loại gạch để có thể sử dụng rộng rãi từ những công trình phụ trợ nhỏ đến các công trình kiến trúc cao tầng, giá thành phù hợp với từng công trình. Có nhiều loại dùng để xây tường, lát nền, kề đê và trang trí.
• Gạch không nung được sản xuất từ công nghệ, thiết bị tiên tiến của quốc tế, nó có các giả pháp khống chế và sự đảm bảo chất lượng hoàn thiện, quy cách sản phẩm chuẩn xác. Có hiệu quả trong xây dựng rõ ràng, phù hợp với các TCVN do bộ xây dựng công bố. Nó đã tổng hợp được các tính năng ưu việt, là loại vật liệu xây dựng mới tiết kiệm năng lượng, hiện nay nước ta đang đẩy mạnh mở rộng sử dụng loại vật liệu này.

Nhược điểm

• Khả năng chịu lực theo phương ngang yếu, không linh hoạt khi thiết kế kiến trúc với nhiều góc cạnh, không có khả năng chống thấm tốt, dễ gây nứt tường do co giãn nhiệt.

Những ưu điểm của gạch không nung so với gạch nung trong việc xây nhà cao ốc

• Cường độ chịu lực có thể đáp ứng theo nhu cầu sử dụng. Đây là đặc tính mà gạch nung không thể chịu được. Đối với những vị trí yêu cầu cường độ rất cao (300 – 400 kg/cm2) thì gạch nung không đáp ứng được. Đối với những vị trí yêu cầu cường độ thấp (chỉ mang tính chất tường ngăn) thì cho phép giảm lượng xi măng phối liệu để đảm bảo giá thành vừa phải, tránh lãng phí.
• Khả năng cách âm, cách nhiệt, chống thấm cao. Điều này hoàn toàn phù hợp vào kết cấu của viên gạch và cấp phối vữa bê tông.
• Kích thước viên gạch lớn hơn nhiều so với gạch nung (gấp từ 2 đến 11 lần thể tích viên gạch nung), cho phép giảm được chi phí nhân công, đạt được tiến độ nhanh hơn cho các công trình xây dựng. Ngoài ra lượng vữa dùng để xây tường bằng gạch không nung và trát giảm tới 2,5 lần so với gạch đất nung.
• Có thể tiết kiệm được thời gian và tài chính, đơn giản hoá được một số khâu trong quá trình xây dựng. – Nếu có chất độn nhẹ (ví dụ sỏi keramzit, đá basalt nhẹ, than xỉ…) thì trọng lượng viên gạch giảm đáng kể. – Đa dạng chủng loại, màu sắc, kích thước đồng đều và tính thẩm mỹ cao.

Công trình thi công bằng gạch không nung

Nguồn: Tổng hợp từ Wikipedia.